Donald Trump beloofde als president om oorlogen te stoppen. Maar het tegendeel is gebeurd. De aanval van Israël op Iran dreigt zelfs een regionale oorlog uit te lokken.
Er was één lichtpuntje toen Donald Trump vijf maanden geleden aan zijn tweede presidentschap begon. Doordat hij regeert als een zakenman, is hij ook vierkant tegen oorlog gekant. Oorlogen zijn niet goed voor de zaken, je hebt stabiliteit nodig om goeie deals te maken. Trump beloofde alle oorlogen te stoppen, en in het begin leek het ook menens. Nog voor hij was ingezworen, ging Israël al akkoord met een staakt-het-vuren in Gaza.
Van dat lichtpuntje blijft vijf maanden later niks meer over. Integendeel, het is sindsdien de omgekeerde richting uitgegaan. Israël is in Gaza meedogenlozer dan ooit, in Oekraïne vallen nog steeds bommen en vrijdag is er zelfs nog een nieuwe oorlog bijgekomen. Israël heeft nucleaire en militaire installaties in Iran aangevallen, wat potentieel het begin is van nóg meer wapengekletter in de regio.
LEES OOK. Hoe Trump zijn ultieme droom om vredesduif te worden zelf de nek omwrong
Het toont aan hoe amateuristisch Trump op het wereldtoneel staat. Voor eigen publiek legt hij straffe verklaringen af, maar intussen verliest hij zijn greep op de rest van de wereld. In de vredesgesprekken over Oekraïne wordt hij door Poetin gerold terwijl hij erbij staat. Nu blijkt dat hij zelfs zijn trouwste bondgenoot Israël niet meer in de hand heeft. Premier Netanyahu heeft niet op het fiat van de Amerikanen gewacht voor hij op de rode knop drukte – hij heeft de VS enkel maar “geïnformeerd”.
Israël heeft rationele redenen voor zijn aanval. Iran is nog steeds een schurkenstaat en is inderdaad aan een zorgwekkende opbouw van zijn nucleaire capaciteit bezig. Al wil de ironie wel dat Iran die opbouw net opdreef nadat Trump, tijdens zijn eerste termijn, uit de nucleaire deal van zijn voorganger Obama was gestapt.
Dat Israël de aanval nu doet, heeft te maken met de strategische zwakte van Iran – bondgenoten als Hezbollah en Hamas zijn grotendeels van de kaart geveegd. Tegelijk maakt het duidelijk hoe ongenaakbaar het land zich waant. In Gaza heeft Israël het voorbije anderhalf jaar rode lijn na rode lijn overschreden. Als je daarmee wegkomt, dan kom je met alles weg.
Iran is in dit conflict verre van een onschuldig slachtoffer. Maar dit is wel een gemiste kans van Israël én de Verenigde Staten om dit op een gecoördineerde, duurzame manier aan te pakken. Een regionale oorlog uitlokken is niet het antwoord op dit probleem.
Het zal vermoedelijk een teken van de tijd zijn: het is elk voor zich. Een idee dat gepromoot en aangezwengeld wordt door de zakenman in het Witte Huis. Maar het creëert wel het omgekeerde effect van wat hij beoogt. Goeie deals zitten er niet meer in.
|