Met een vrijwillige legerdienst wil Defensieminister Theo Francken (N-VA) meer jongeren in contact brengen met defensie. In de hoop dat zij doorstromen naar het ‘echte’ leger, of op z’n minst als reservist blijven. Wat houdt die vrijwillige legerdienst precies in? En krijgt het leger dat wel georganiseerd?
Alle 18-jarigen krijgen een brief in de bus waarin ze worden uitgenodigd om één jaar vrijwillige legerdienst te doen. Dat kondigt minister van Defensie Theo Francken (N-VA) aan in een interview met de Franstalige krant La Capitale. Het voornemen stond al in het regeerakkoord, Francken wil er nu ook “zo snel mogelijk” werk van maken.
LEES OOK. Zijn we klaar voor boots on the ground in Oekraïne? “Defensie is als een woning waar 25 jaar niks aan gedaan is”
{
"text": "Voor wie is deze vrijwillige legerdienst?",
"type": "inline_title_1"
}
Er zijn ruim 100.000 jongeren van 18 jaar ons land. In principe zullen zij die uitnodiging allemaal krijgen. Mogelijk komen daar ook de 17-jarigen bij, maar dat is nog niet zo duidelijk. Het aanbod is in ieder geval volledig vrijblijvend en vrijwillig. Het idee lijkt gebaseerd op het Nederlandse systeem, dat al enkele jaren bestaat onder de naam ‘dienjaar’. Daarvoor komen alle jongeren tussen 18 en 27 jaar in aanmerking - oorspronkelijk enkel jongens, maar intussen ook meisjes.
{
"text": "Wat houdt dat in? ",
"type": "inline_title_1"
}
Het gaat om een militaire opleiding. Fysieke training staat daarin centraal, maar ook leren omgaan met wapens, kaartlezen en bijvoorbeeld een bivak opzetten. De bedoeling is om de smaak te pakken te krijgen voor een echte job in het leger of daarna inzetbaar te blijven als reservist. Dat laatste zijn de mensen die via opfriscursussen beschikbaar en oproepbaar blijven voor het leger, in het geval van oorlog of een andere crisis.
{
"text": "Word je ervoor betaald? ",
"type": "inline_title_1"
}
De precieze voorwaarden zijn nog niet bekend. In Nederland bijvoorbeeld krijgen de vrijwilligers 2.300 euro bruto per maand betaald. In ons land heeft (toenmalig) minister van Defensie Pieter De Crem in 2010 al eens zo’n vrijwillige legerdienst voor jongeren gelanceerd. Toen kregen de rekruten de eerste maanden 7 euro per dag bovenop hun kindergeld of werkloosheidsuitkering, daarna een ‘gewoon’ soldatenloon.
{
"text": "Wat na dat jaar legerdienst? ",
"type": "inline_title_1"
}
In Nederland is driekwart van de eerste lichting vrijwilligers doorgestroomd naar een echte job in het leger. Ook bij ons is dat de bedoeling - al blijft dat uiteraard vrijwillig. Daarnaast moet het ook extra reservisten ‘kweken’. Dat zei stafchef Frederik Vansina donderdag in een interview met La Libre Belgique. Hij denkt met name aan een soort regionale reserve. “Het idee is dat jongeren de mogelijkheid krijgen om iets voor hun land of hun stad te doen”, aldus Vansina. “Je zou bijvoorbeeld jongeren uit Luik kunnen vragen om een jaar vrijwillige legerdienst te doen om daarna, in tijden van crisis, de luchthaven van Luik te helpen bewaken. Het lijkt me toch een mooie missie voor een jonge Luikenaar, om zijn eigen luchthaven te beschermen?”
LEES OOK. Ook Belgische soldaten bij Europese afschrikkingsmacht tegen Rusland? “Ons leger heeft nog nooit iets soortgelijks gedaan”
{
"text": "Zullen daar veel jongeren op afkomen? ",
"type": "inline_title_1"
}
Het initiatief van De Crem vijftien jaar geleden is indertijd een stille dood gestorven. Al waren het toen andere tijden, en was de focus ook anders. Dat was eerder gericht op jongeren die het moeilijk hadden op de arbeidsmarkt. Ook de Dienst Collectief Nut, die de vorige Defensieminister Ludivine De Donder (PS) heeft opgericht, was daarop gericht. Werkloze jongeren konden er een opleiding van zes maanden volgen, om daarna meer kans te maken op de arbeidsmarkt. De eerste 24 cursisten zijn daar vorig jaar afgestudeerd. Francken wil die dienst nu afschaffen, om te vervangen door de nieuwe vrijwillige legerdienst.
In Nederland is het vrijwillige ‘dienjaar’ in ieder geval een succes, met meer kandidaten dan plaatsen. De Nederlandse regering heeft het aantal plaatsen recent opgetrokken van 1.000 naar 1.500.
{
"text": "Krijgt het leger dat georganiseerd? ",
"type": "inline_title_1"
}
Volgens Yves Huwart, voorzitter van de militaire vakbond ACMP, heeft Defensie sowieso te weinig logement om op korte termijn zo’n vrijwillige legerdienst te organiseren. Ook stafchef Frederik Vansina ziet het niet van de ene op de andere dag mogelijk. In zijn interview met La Libre Belgique schuift hij de tweede helft van 2026 naar voor om te starten. “Wij zullen voorstellen doen aan de minister, het is aan de politiek om te beslissen”, aldus Vansina. Zijn minister Francken lijkt al sneller te willen gaan.
{
"text": "Is dit de voorbode van een echte, verplichte legerdienst? ",
"type": "inline_title_1"
}
Precies dertig jaar geleden, in februari 1995, is de laatste milicien in ons land afgezwaaid. Tot dan gold een dienstplicht voor (in principe) alle jongens. Die verplichting komt op korte termijn niet terug, al is het maar omdat ons leger daarvoor niet voldoende is uitgerust. Het moet wel helpen om de meer dan 5.000 vacatures voor de komende twee jaar in te vullen. Ook het aantal reservisten moet stijgen. Vorig jaar was de doelstelling om 1.050 extra reservisten te hebben, maar dat waren er maar 615. In totaal waren er begin vorig jaar 6.659 reservisten - tegenover ongeveer 24.000 actieve beroepsmilitairen.
|