Op amper enkele dagen tijd is er enorm veel aan het schuiven op het wereldtoneel. Maar Europa staat nog steeds sterk genoeg. We moeten uitgaan van onze eigen kracht.
“Soms gebeurt er in één week een decennium aan geschiedenis. Misschien zitten we wel op zo’n punt in de geschiedenis, dat er veel mogelijk wordt.” Dat zei Bart De Wever deze week in de marge van het Kamerdebat over Oekraïne. Het is duidelijk dat een historicus zijn intrek in de Wetstraat 16 heeft genomen. Het is een rake omschrijving voor de vele gebeurtenissen van de voorbije tien dagen.
Trump en zijn omgeving hebben in één handomdraai de wereldorde op zijn kop gezet, toch zeker voor ons Europeanen. Met enkele welgemikte uitspraken staat het zogezegde westerse bondgenootschap, dat onwrikbaar leek, op losse schroeven. Mogelijk groeit dat uit tot het grootste kantelpunt in de westerse relaties sinds het einde van de Koude Oorlog.
De Amerikaanse president draait de rollen in de Oekraïense oorlog bovendien gewoon om. Een oorlog met nochtans een duidelijke agressor en een even duidelijk slachtoffer, is een Monopolyspel om grondstoffen geworden. Een dictator met bloed aan zijn handen is ineens een legitieme zakenpartner, terwijl Oekraïne de status krijgt van een land als Congo tijdens het kolonialisme: zwijgen en geld opbrengen.
In het verlengde daarvan maken we in België, net zoals in de rest van Europa, geschiedenis mee op het vlak van defensie. Want wat als de Amerikanen zich straks echt terugtrekken? Na jarenlange besparingen en verwaarlozing kan het nu niet snel genoeg gaan om extra te investeren. In het regeerakkoord heeft de regering daarvoor een traject naar 2029 ingeschreven. Maar de inkt van die tekst is nog niet droog, of dat lijkt al achterhaald. Van de ene dag op de andere is zelfs de vraag naar boots on the ground, inclusief het risico op bodybags, geen virtuele discussie meer.
Maar dan komt het tweede deel van het citaat: zitten we ook op een punt in de geschiedenis dat er veel mogelijk wordt? Het kan in ieder geval veel richtingen uitgaan. Maar er is ook perspectief. Om te beginnen gaat dit niet over België, maar over Europa. Ondanks de vele onheilsberichten staat hier nog steeds een stevig economisch blok. Europa kan en moet daarom meer dan ooit uitgaan van haar eigen kracht.
Bovendien hebben de Fransen en Britten, de eeuwige vijanden uit de Europese geschiedenis, elkaar gevonden. Maandag trekken president Macron en de Britse premier Starmer samen naar Washington. En dit weekend zijn er Duitse verkiezingen, waarna hopelijk weer een stabiele regering aan het roer komt die mee de leiding van de Unie neemt. De toestand is ernstig, maar niet hopeloos.
|