Een bekroonde reeks uit Nederland, die vanaf donderdag op Streamz staat. De historische dramaserie ‘De Joodse Raad’, met een mooie hoofdrol voor de Vlaamse actrice Tanya Zabarylo (38), laat de onvoorstelbaar gruwelijke consequenties van de anti-Joodse maatregelen van de Duitse bezetter zien.
Tijdens WO II werd door de Duitse bezetter de Joodse Raad ingesteld als contactorgaan met de Amsterdamse Joodse gemeenschap. Na de oorlog kreeg die Raad het verwijt dat ze te meegaand was met de Duitsers. Uit geen ander land in West-Europa zijn tijdens de oorlog namelijk zo veel Joden afgevoerd als uit Nederland. (Lees verder onder de video)
De serie De Joodse Raad brengt het verhaal van voorzitter David Cohen en zijn dochter Virrie en hun strijd met het kwaad dat hun gemeenschap bedreigt. “Het plan van de nazi’s was, maar dat wisten de Joden niet, om de Joden zelf hun eigen deportatie te laten regelen”, zegt actrice Tanya Zabarylo. “De Joden dachten dat ze net goed deden door te onderhandelen met de bezetter. Later zijn de mensen van de Joodse Raad beschuldigd van collaboratie, omdat veel Joden zijn gedeporteerd. De mensen van de Raad kregen immers immuniteit en bleven gespaard.”
De opnames dateren al van eind 2022, maar Zabarylo, die Davids secretaresse speelt, heeft er nog levendige herinneringen aan. “Omdat ik nog nooit zoiets mocht doen, een groots kostuumdrama. Bovendien moest ik acteren met een Hollands accent. Ik wou niet door de mand vallen en oefende maandenlang met een taalcoach. Maar dan nog stond ik met gezonde stress op de set. Voor elke opname checkte ik met de regisseur en cast of mijn uitspraak goed was. Ik ben daarin perfectionistisch, omdat het storend is als je hoort dat het nep is.”
Oorlogstrauma
De serie werd in Nederland bekroond met de prestigieuze Zilveren Nipkowschijf (verkiezing door mediajournalisten), haalde hoge kijkcijfers en fraaie recensies. “Ik was onder de indruk van het scenario én de rol. Mijn personage bestaat immers echt. Holocaustoverlevende Mirjam Levie is inmiddels 107 en woont in Israël. Ze kwam door het oorlogstrauma nooit meer terug naar Nederland. Ik wou met mijn vertolking haar verhaal alle recht aandoen, want ik wist dat zij die beelden zou zien. Ik heb haar niet ontmoet, maar ze werd geïnterviewd voor het boek over de reeks waaruit ik inspiratie kon halen. Ik ben tevens de vertelstem in de serie en breng bijna letterlijk haar verhaal dat ze later neerschreef in een boek.” (Lees verder onder de foto)
De opnameperiode was loodzwaar. Vooral op mentaal vlak. “Er zit amper lucht in de reeks. Alle scènes zijn loodzwaar. Dat vergeet je niet zomaar als de draaidag klaar is. Soms vragen mensen zich af waarom de Joden niet meer in het verzet gingen, maar door de serie besefte ik hoe snel die isolering van de rest van de bevolking ging. Het begon met kleine zaken zoals niet meer het openbaar vervoer mogen gebruiken. Dan moesten ze een Jodenster dragen, daarna begonnen de deportaties. De scènes met de kinderen die op treinen werden gezet, of alle scènes in het weeshuis waren hartverscheurend, omdat het zo echt is gegaan.” (Lees verder onder de foto)
De hoofdrol is voor acteur Pierre Bokma. “Hij is een instituut in Nederland. Het toeval wou dat wij tien jaar geleden vader en dochter speelden in het theater.” Dat was toen een fijne ervaring vertelt Zabarylo, en nu weer. “Hij is alles wat je je als actrice kan wensen. Hij laat je gewoon beter spelen. Die focus… hij is voor velen een leermeester.”
Massaslachting
Voor de actrice is er ook een persoonlijke link met het thema van de reeks. De opa van Zabarylo kwam uit een Joods dorp tegen de grens met Oekraïne, waar Oekraïense boeren en Joden woonden. “Tijdens WO II vond er een massaslachting van 600 Joden plaats. Opa vluchtte, maar zijn ouders zaten wel in de kampen. We weten niet waarom, want zij waren niet Joods. Ze hebben die periode wel overleefd.” (Lees verder onder de foto)
Op zijn vlucht belandde haar opa in Engeland, later bij de bevrijding in Gent. “Hij werd hier verliefd en is gebleven. De oorlog liet sporen na. Hij zag zijn land nooit meer terug en was compleet ontheemd. Die gruwelverhalen zijn doorgegeven aan de volgende generaties en ik denk dat dit de reden is dat we er nog steeds fictie over maken. De oorlog was een aaneenschakeling van taferelen die wij niet kunnen begrijpen. Waarom waren mensen tot zoiets in staat? Hoe komt men erbij om een volk uit te roeien? Tegelijk gebeurt het vandaag nog steeds, denk aan de conflicten in Oekraïne en Gaza. We staan er bijna machteloos tegenover.”
Zabarylo is vanaf november ook te zien in de thriller Moresnet op Streamz. “Waarvoor ik op vraag van goede vriend en acteur Jef Hoogmartens deels mee aan het scenario werkte. Zo’n fijne ervaring dat ik hoop dat er nog een vervolg op komt.”
{
"text": "‘De Joodse Raad’, vanaf donderdag op Streamz",
"type": "information_text"
}
|