Venezuela davert op zijn grondvesten sinds president Nicolás Maduro (61) zichzelf uitriep als winnaar van de verkiezingen. Hij beloofde het dit keer eerlijk te spelen, maar haalde net alles uit de kast om het resultaat te vervalsen. Van voedselbonnen tot enkele beproefde recepten.
Al sinds 2013 is Nicolás Maduro – als opvolger van wijlen Hugo Chávez – de sterke man van de Latijns-Amerikaanse oliestaat. Dat wilde hij ook na deze verkiezing blijven, hoewel hij voor het eerst verenigde tegenstand kreeg. Maduro is ook absoluut niet populair bij de gewone Venezolaan. Ze hebben gezien hoe de bloeiende economie – ooit de vijfde grootste van het continent – wegzakte in armoede door onkunde en corruptie aan de top. Vitale levensmiddelen zijn er peperduur, de werkloosheid wijdverspreid en een vorm van vrijheid bestaat niet in Venezuela.
Al acht miljoen burgers zijn de uitzichtloze situatie in hun land ontvlucht en heel wat jongeren hebben gezworen dat ook te doen als Maduro nog eens zes jaar aan de macht blijft. Op een eerlijke manier kon hem dat alvast niet lukken. Volgens de – schaarse – peilingen had Maduro geen kans tegen de oppositie. Die kondigde zondag dan ook de overwinning aan met zeventig?procent van de stemmen voor hun kandidaat Edmundo González en amper een dikke twintig procent voor dictator Maduro. (Lees verder onder de foto)
Flink feestje
Een exitpoll is vaak niet helemaal correct, maar de voorsprong was zo groot dat de oppositie zegezeker was. Niet veel later maakte de Nationale Kiescommissie – samengesteld door de dictator zelf – echter een einde aan het feest. Op basis van 80?procent aan getelde stemmen zou Maduro met 51?procent de winnaar zijn. De dictator bouwde in Caracas een flink feestje.
Uit de sloppenwijken kwamen woedende mensen naar de hoofdstad afgezakt. Ze riepen “vrijheid, vrijheid, vrijheid”. Standbeelden van Chávez werden vernield, rellen braken uit en de oproerpolitie greep op bevel van Maduro hard in. Er vielen al zeker vijf doden. De president noemde de protesten van maandag “een poging tot staatsgreep van fascistische en contrarevolutionaire krachten”. “We kennen dat verhaal. We zullen geen zwakte tonen”, waarschuwde Maduro nog, verwijzend naar rellen na vorige – eveneens gemanipuleerde – verkiezingen.
LEES OOK. Guyana dreigt een nieuw Oekraïne te worden: referendum in Venezuela heeft enorme gevolgen
Dinsdag, net voor de middag, kwam de oppositie weer de straat op. Om hun overwinning te vieren “waarvoor ze bewijzen hebben”. Maduro heeft de verkiezingen gefixt. Het lag er vingerdik op, al lang voor verkiezingsdag. (Lees verder onder de foto’s)
Voedselbonnen
Nochtans had de dictator in ruil voor het verlichten van de Amerikaanse sancties “eerlijke en vrije” verkiezingen beloofd. Dat hij het meende, werd al twijfelachtig toen hij zijn immens populaire rivale María Corina Machado verbood deel te nemen aan de verkiezingen. Die klus liet Maduro opknappen door “zijn” kiescommissie. Machado had in haar financiële aangifte namelijk wat vergeten te vermelden. Een handvol voedselbonnen was voldoende om haar van de kieslijst te schrappen.
Dus moest ze de verkiezingen runnen als de sterke vrouw achter ex-diplomaat González. Als vanouds greep Maduro ook terug naar beproefde recepten. De oppositie kreeg amper spreektijd en de media werden gemuilkorfd. De inwoners van de sloppenwijken waar de oppositie zowat alle stemmen zou halen, werden verbaal en fysiek bedreigd om hen duidelijk te maken dat het gezonder was om zondag niet te gaan stemmen. Ze deden het toch en massaal. (Lees verder onder de foto)
Maduro was er duidelijk niet gerust in dat de voorafgaande manipulatie dit keer zou volstaan. Vooraf had hij het aantal buitenlandse waarnemers – onder andere van de Verenigde Naties – strikt beperkt. De Kiesraad had ook duidelijk gemaakt dat de oppositie verre van overal de procedures kon controleren. Tijdens de kiesverrichtingen zondag kwamen er berichten van grote onregelmatigheden.
LEES OOK. Wagner lijdt groot verlies in Mali, en daar zou Oekraïne weleens iets mee te maken kunnen hebben
Bij het verwerken van de stemmen zouden de functionarissen van de Kiesraad de resultaten van sommige kiesbureaus niet hebben doorgestuurd naar het centrale verzamelpunt als die nadelig waren voor Maduro. Zo kon de achterstand in de exitpolls door de Kiesraad worden omgebogen in een officieuze voorsprong. Tot nu is er geen inzage geboden in de uitslag en moet de Kiesraad op haar woord worden geloofd. Nochtans dringen de VN en Latijns-Amerikaanse landen zoals Chili aan op gedetailleerde uitslagen. (Lees verder onder de foto)
Miljoen stemmen
Als de uitslagen al ooit worden gepubliceerd, is het niet zeker dat die betrouwbaar zijn. In 2017 moesten de Venezolanen de leden van de Nationale Grondwetgevende Vergadering verkiezen. Enthousiasme over de stembusgang was er amper. De Venezolanen wensten de oprichting van de Vergadering niet omdat het instituut de lange arm van Maduro zou worden en zowat de almacht over de instituten zou krijgen. Maar of ze voor of tegen waren, werd niet gevraagd. Ze mochten alleen de leden aanduiden, waaronder met stip gepromoot... de vrouw van Maduro. De opkomst was erg laag.
Om de stemming en het resultaat toch enig gewicht en wat glans te geven, stelde de Kiesraad dat meer dan 8?miljoen burgers of veertig procent van de stemgerechtigden hadden deelgenomen. Op basis van data van de stemcomputers stelde Smartmatic, dat het elektronisch stemmen had geregeld, dat er minstens 1?miljoen stemmen meer waren dan er in werkelijkheid waren uitgebracht. De Kiesraad ontkende. En daarmee was de kous af en de vrouw van Maduro verkozen. Russisch president Poetin, die als geen ander weet hoe een verkiezing “te arrangeren”, was een van de weinige staatshoofden die kameraad Maduro al nadrukkelijk feliciteerde met zijn klinkende overwinning.
LEES OOK. Russisch offensief botst op zelfde probleem als Oekraïne jaar geleden, met torenhoge dodentol in eigen rangen tot gevolg
|