Met een onverwacht bezoek aan Moskou heeft de Hongaarse premier Viktor Orbán de EU voor schut gezet. Orbán heeft het over een “vredesmissie”, maar het bezoek leidt vooral tot ergernis bij zijn Europese collega’s.
“Je bereikt geen vrede vanuit een luie stoel in Brussel”, aldus de Hongaarse premier op X. Na een bezoek aan Kiev eerder deze week, arriveerde Orbán vrijdag in Moskou. Daar sprak hij met Russisch president Vladimir Poetin om vredesgesprekken op gang te brengen. In Europa gelooft niemand ‘Orbán de vredestichter’. Maar wat zijn bezoek extra pijnlijk maakt, is dat Hongarije dit halfjaar voorzitter is van de EU.
Orbán bezoekt Moskou dan wel op eigen initiatief, maar de timing is volgens Europaspecialist Steven Van Hecke (KU Leuven) geen toeval. “Hongarije is sinds maandag voorzitter. Voor het einde van de week bezocht hij al Kiev en Moskou. Alsof Orbán dat niet eerder had kunnen doen in de bijna 2,5?jaar die de oorlog al woedt.” Strapatsen waren er te verwachten tijdens het voorzitterschap van Hongarije, maar twee stunts op vijf dagen is veel en snel. “Straks vliegt hij al voor de verkiezingen naar de VS voor een ontmoeting met Donald Trump.”
Soloslim
De eerste woordenwisseling tussen Orbán en Poetin op het Kremlin werd live uitgezonden op de Russische staatstelevisie. “Ik zou graag uw mening horen over enkele belangrijke Europese onderwerpen”, aldus Orbán, die ook opmerkte dat Hongarije “stilaan het laatste Europese land is dat met iedereen kan praten”. Poetin op zijn beurt gaf mee dat hij graag wil praten over de situatie in Oekraïne en dat hij benieuwd is naar de visie van de Hongaarse premier “en die van zijn Europese partners”. (Lees verder onder de foto)
Op sociale media struikelden Europese politici over elkaar heen om de soloslim van Orbán te veroordelen. “De Hongaarse premier vertegenwoordigt op geen enkele manier de EU tijdens zijn bezoek aan Moskou”, aldus buitenlandvertegenwoordiger Josep Borrell. Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen gelooft niet dat aanpappen met Poetin tot iets kan leiden. “Alleen eenheid en vastberadenheid zullen de weg vrijmaken voor een alomvattende, rechtvaardige en duurzame vrede in Oekraïne.”
Poetin is volgens de EU de grote agressor, de man die Oekraïne probeert te veroveren en die Europa op alle mogelijke manieren probeert te destabiliseren. Het is niet iemand met wie je nu op de koffie gaat. Dat Orbán toch naar ginder reisde, is volgens Van Hecke vooral om zijn eigen belang te dienen. “Hij toont aan de Russen dat Hongarije hun meest bevriende gesprekspartner binnen de EU blijft. De binnenlandse publieke opinie ziet dat graag. Al vanaf de Russische inval in 2022 ligt Hongarije dwars bij Europese strafmaatregelen tegen Moskou en verzet het land zich tegen wapenleveringen aan Oekraïne.”
Wantrouwen
Het Hongaarse vredesplan behelst dat Oekraïne grondgebied prijsgeeft aan Rusland. Poetin heeft daar oor naar, maar Volodomir Zelenksi allerminst. De kans op succes is onbestaand. Met zijn demarche isoleert Orbán zich verder binnen de EU. “Het voorzitterschap afnemen zal niet gebeuren, maar andere lidstaten gaan hem nog minder vertrouwen”, zegt Van Hecke. Volgens de professor staat Hongarije meer geïsoleerd dan vaak wordt aangenomen. “Ook het Italië van Giorgia Meloni wil hem niet en op het Frankrijk van Marine Le Pen is het minstens wachten tot 2027. Zijn Hongaarse parlementsleden hebben de grootste moeite om een fractie te vormen in het Europees Parlement.”
De timing van het Hongaarse voorzitterschap valt dan weer enigszins mee. “Uitgerekend dit semester kan Orbán het minste schade aanrichten. Na de verkiezingen zit de EU in een overgangsfase waardoor er weinig gebeurt en de wereld wacht de Amerikaanse stembusslag af eind november.”
|