Ondanks de vele vriendelijke woorden en de warme handdrukken maakt de trip van de Chinese president Xi één ding duidelijk: er zit een stevige haar in de boter tussen China en de EU. Het blijkt soms uit kleine dingen en pesterijtjes.
Dat China en de Europese Unie niet de beste vrienden zijn, wordt duidelijk nu Chinees president Xi een bezoek bracht aan Frankrijk. Van de bescheiden setting tot de timing van een explosieve brief, het duidt op de nodige spanning tussen de partners.
LEES OOK. Chinese president Xi Jinping voor het eerst in vijf jaar naar Europa, maar ditmaal wordt hij niet met toeters en bellen ontvangen
BEHOORLIJK MINDER LUXUEUS
Op zijn laatste dag van de ontmoeting in Frankrijk nam president Macron zijn Chinese collega mee naar de Tourmalet, een bergpas in de Pyreneeën. Daar bracht hij zijn vakanties door bij zijn oma. Het was een tegenprestatie voor vorig jaar, toen Xi samen met de Franse president het huis van zijn vader in provincie Guangdong bezocht. Het was het moment voor informele gesprekken tussen de twee. (Lees verder onder de foto)
Maandag was Xi al in Parijs ontvangen voor een diner in het Élysée. Het was een statement van Macron: in normale omstandigheden doet die niets liever dan uitpakken met de Franse grandeur. Als hij écht een wereldleider wil imponeren dan troont hij die namelijk mee naar de glitter van het Paleis van Versailles. Xi moest het stellen met de ambtswoning van de president in Parijs. Het toont aan dat van de bromance tussen de twee staatshoofden die vorig jaar bij het bezoek aan Peking zo opviel, voorbij is. Toen bekritiseerde Macron zelfs de Amerikaanse houding tegenover Taiwan. De Franse president, die veruit het meest uitgesproken is als het om steun aan Oekraïne gaat, stoort zich immers aan de dubbelzinnige houding van China. Enerzijds zegt Peking neutraal te zijn, anderzijds houdt het de Russische economie boven water, deelt het satellietbeelden en levert het hoogtechnologische producten die geschikt zijn voor dubbelgebruik. Zoals chips voor koelkasten die ook in een tank passen.
Bijkomend dreigt er een handelsoorlog tussen de twee machtsblokken. China overspoelt de EU dezer dagen met goedkope elektrische wagens. De fabrikanten krijgen tot negen keer meer staatssubsidies dan in andere landen. Macron wil dat de EU daarom een dam opwerpt om de werkgelegenheid te beschermen. Peking op zijn beurt dreigde met importheffingen op luxeproducten uit Europa, in eerste instantie cognac. Maar zou er als geste van afzien. (Lees verder onder de foto)
SERVIË BOVEN FRANKRIJK?
Officieel is Xi in Europa om de speciale relatie met Frankrijk te vieren. Het was zestig jaar geleden het eerste westerse land dat diplomatieke banden aanknoopte met de Volksrepubliek China. Maar die exacte datum ligt al sinds 27?januari achter ons. Er is nog een andere datum die de rondreis markeert: 8?mei 1999. Op die dag troffen NAVO-bommen per ongeluk de Chinese ambassade in Belgrado, hoofdstad van het voormalige Joegoslavië en het huidige Servië. De aanval was een respons op de Joegoslavische bezetting van Kosovo. Drie Chinese journalisten kwamen om. Woensdag zal Xi zijn Servische collega Aleksandar Vucic bezoeken, exact 25 jaar na het bombardement. Blijkbaar vindt Xi Servië symbolisch belangrijker dan Frankrijk. (Lees verder onder de foto)
TIMING VAN EXPLOSIEVE BRIEF
De Chinese president vergalde het Franse feestje dinsdag door al vooraf een lange maar vooral harde brief te sturen naar de Servische media. “25?jaar geleden bombardeerde de NAVO op flagrante wijze de Chinese ambassade in Joegoslavië. (…) We mogen dit nooit vergeten. Het Chinese volk waardeert vrede, maar het zal nooit toelaten dat deze historische tragedie zich nog eens zal herhalen. De vriendschap tussen China en Servië die is doordrenkt met het gezamenlijk bloed van de twee naties, is het collectieve geheugen van de twee landen geworden.”
Een harde tackle naar alle West-Europese landen die toen deel uitmaakten van de NAVO.
DE PLAATSEN DIE XI BEZOEKT
Een beetje stoken, die mogelijkheid laat Peking nooit liggen. In de brief feliciteert Xi ook zijn collega Vucic voor “het verhinderen van de bemoeienissen van een macht in de Servische binnenlandse aangelegenheden”. Nog een veeg uit de pan voor de NAVO. Zowel China als Rusland doet er alles aan om Servië weg te houden uit het bondgenootschap.
Ook de EU wordt met het woord “bemoeienissen” op haar nummer gezet. Servië zit al lang in de wachtkamer als kandidaat-lidstaat. Ondanks de inspanningen van de EU komt er geen schot in de zaak omdat Belgrado niet alle Europese voorwaarden wil invullen. Bovendien zijn de wrijvingen tussen Europa en Servië sinds de invasie in Oekraïne groter geworden. Belgrado weigert het buitenlandse marsorder van de EU te volgen en blaast warm en koud over Rusland.
Zoals altijd maakt Peking vrienden met investeringen in de economie en infrastructuur. Ook in Servië: China is de grootste investeerder in het land, met 5?miljard euro tussen 2014 en 2023. Al gaat het zoals altijd om Chinees geld, van Chinese banken en Chinese bedrijven. Daardoor steken de landen die de economische “steun” krijgen zich vaak diep in de schulden. Uitgerekend dinsdag verklaarde Bondskanselier Scholz in Berlijn dat het duidelijk is dat “China als een van de grootste kredietverleners een veel grotere rol moet spelen in het verlichten van de schuldenlast van de armste landen”. (Lees verder onder de foto)
Na Servië zal Xi nog een bezoek brengen aan het Hongarije van stokebrand Viktor Orbán. De twee landen hebben diepe economische en diplomatieke banden. Hongarije staat gekend als een verdediger van China die onder meer moties over de mensenrechten blokkeerde. Orbán zal Xi ook met plezier depanneren, mocht het onderzoek naar de subsidies van elektrische wagens richting sancties gaan. Niet alle landen zijn het trouwens eens over hoe China moet worden aangepakt. Scholz wil uit eigen economisch belang niet dat de rem wordt gezet op de handel met China.
ÉÉN PLEK LAAT HIJ LINKS LIGGEN
Brussel. Europees commissievoorzitter Ursula von der Leyen moest maar naar Parijs komen als ze Xi wilde spreken.
|