Nog geen jaar geleden werden ze minister en voorzitter voor Open VLD. Nu moeten publieksspeler Paul Van Tigchelt en hulpcoach Tom Ongena zieltjes scoren om de kiesdrempel te overwinnen. Waarbij vooral die laatste nog wat star quality lijkt te kunnen gebruiken. “Is dat Jo Vandeurzen?”
Zondag 21 april. Het eerste bemoedigende resultaat van Paul Van Tigchelt in de verkiezingsrace is zopas bereikt. In 1 uur 18 minuten een scherpere 10?Miles gelopen dan concurrent-lijsttrekkers Annelies Verlinden (CD&V, 1u31) en Bart De Wever (N-VA, 1u39). Terwijl Van Tigchelt de sfeer in de Antwerpse straten bezingt voor VRT en VTM haalt een selfiejager zijn smartphone boven. “Ei, menjir de ministre!” Ook deze man omarmt Van Tigchelt. Al kan hij weinig met West-Vlaamse sympathie in een Antwerpse kieskring waar de kopstukken over elkaar struikelen. Hier dingen immers ook Peter Mertens (PVDA) en Meyrem Almaci (Groen) mee naar plek in het parlement. En een peiling in Gazet van Antwerpen liet vermoeden dat Open VLD de kiesdrempel niet haalt.
In hoeverre het van belang is om hier nu in de kijker te lopen, vragen we Van Tigchelt. “Natuurlijk speelt ook het feit dat ik nu in de politiek zit”, aldus de ex-magistraat. “Ik heb de hele tijd langs de kant van het parcours gelopen. Ik ben altijd een publieksspeler geweest. Ook toen ik nog voetbalde, bij KSK Weelde.” En hop, daar wordt weer een hand geschud met een passant. Gehuld in Team Paul-shirt, beeltenis met opgerolde hemdsmouwen op de rug.
(Lees verder onder de foto)
De publieksspeler-uitspraak ruikt naar weer zo’n Van Tigcheltisme waarvan z’n campagneteam alleen maar kan hopen dat ze aan de goeie kant van de publieke perceptie valt. Sinds de justitieminister aan de tv-tafel van Gert Verhulst ‘om te lachen’ zijn ontslag aanbood te midden een rel nadat een gevangene gemarteld werd, weet zijn kabinet wat voor vlees ze in de kuip hebben. “Toen we naar die uitzending keken, zeiden we: ‘Dat had hij beter niet gezegd’”, aldus secretaresse Sarah. “Anderzijds: zo is Paul. Ik denk dat niemand hem nog kan veranderen. Paul in campagnemodus is zoals Paul in niet-campagnemodus. Authentiek.”
Met weidse armgebaren doet een andere medewerker na hoe Paul zich ook in De Afspraak groter maakt dan anderen. Je kan veel vinden van de vijftiger die constant met een runner’s high door het beeld lijkt te lopen. Maar niet dat-ie in zes maanden ministerschap geen opzien baarde.
Of ze de toppolitici herkent? Isabelle (58) uit Edegem kijkt naar drie mannen die na de 10?Miles voor een frituur staan. “Die rechtse is premier De Croo”, klinkt het. “Die andere is Van Tigchelt. Maar die derde?” De twijfel slaat toe, bij moeder én 20-jarige zoon. “Is dat die ex-minister… Jo Vandeurzen?” Nee dus. Het is Tom Ongena en het is extra pijnlijk omdat de liberalen kanshebber zijn om Isabelles stem te krijgen. Ook al scoort Ongena links en rechts een selfie, er blijft een stuk betekenisloosheid aan hem plakken die er al aanhing toen hij vorig jaar door De Croo tot partijvoorzitter verkozen werd: te veel hulpcoach van de grote baas, te weinig eigen smoel. In vergelijking met Van Tigchelt een volksmensfactor die uit een Hello Fresh-box lijkt te komen ook. Maar wel een man met wie je onbezorgd naar elk spreekgestoelte kan.
(Lees verder onder de foto)
Obama in Sint-Katelijne-Waver
Dinsdag 23 april. In Ongena’s thuisbasis Sint-Katelijne-Waver schuiven 300?scholieren aan voor een debat met zeven politici uit de regio. Tom Ongena (48) stelt zich voor als iemand die op z’n 18de al liberaal was, en nog altijd voor vrijheden wil strijden. “En tegen extremen die ze van jullie willen afpakken.”
Een microfoon geeft Ongena grandeur. Natuurlijk: met zijn jaren ervaring als Vlaams Parlementslid en als liberale woordvoerder bokst hij hier onder z’n politieke gewicht. Toch is z’n rechtslinks-combinatie vermeldenswaardig. Tegen Vlaams Belang: “Jullie geen klimaatontkenners? Ge moet eens gaan luisteren naar uw partijgenoten in het parlement… Ik denk dat ze bij Vlaams Belang pas met klimaat gaan bezig zijn als de IJzertoren onder water staat.” Tegen de populaire PVDA’er: “Leg het nu maar eens uit, waarom Jos D’Haese weigerde de Russische inval in Oekraïne te veroordelen.” Oohs in de zaal. En na de vraag hoe het wantrouwen in de politiek weg te nemen, wordt Ongena zelfs heel even Obama: “We moeten minder negatief zijn, minder doemdenken. Er is geen enkel probleem dat we niet kunnen aanpakken. Yes we can.” Gegniffel nu. En uiteindelijk ook het luidste applaus – samen met de PVDA’er.
(Lees verder onder de foto)
“Inhoudelijk verdedigde Tom Ongena zich heel goed”, vindt Freya (18), die hem voordien niet kende. “Al weet ik nog niet of ik ook op zijn partij zal stemmen.” Ongena hoort het graag, dat hij als een winnaar uit het schooldebat kwam. En zal er zelf aan toevoegen dat hij onlangs ook beter scoorde dan Jos D’Haese (PVDA), naast Tom Van Grieken en Jan Jambon straks een rechtstreekse tegenstander, en nog zo iemand met veel meer volgers op sociale media.
’s Namiddags heeft Ongena een bedrijfsbezoek, “misschien iets intensiever” een gebruik in campagnetijd. In een Kempense wafeltjesfabriek deelt de CEO zijn grieven over onder meer een verbouwvergunning en “het duurste loonland ter wereld”. Ongena krijgt ook een rondleiding, en een pak wafeltjes. Soms is campagne voeren ook even knikken en slikken. En ’s anderendaags een Instagrambericht posten met ‘snellere vergunningen’ als verkiezingsbelofte.
(Lees verder onder het kadertje)
Het verschil tussen Ongena en Van Tigchelt wordt steeds duidelijker. Waar die eerste bij z’n bedrijfsbezoek bevestigd ziet wat hij op het schooldebat zei – “Voer een migratiestop in en de economie valt stil” – vult de laatste dat partijstandpunt enkele dagen later geheel uniek in. Met “Wie kuist er mijn ramen thuis?” beargumenteert Van Tigchelt in een podcast de nood aan migranten, en bruuskeert hij de zwarte Antwerpse hostdoor ze toch vooral te loven in jobs die anderen liever niet doen. In de verte hoort het campagneteam het geluid van de nieuweling die zomaar z’n eigen ruiten kan in gooien.
(Lees verder onder de foto)
Erger dan De Croo
26 april. Voordeel van de VLD-familie is dat men ook over elkaar Open is. Een bijeenkomst van Antwerpse kopstukken in Schilde laat toe om de stemming omtrent Van Tigchelt en Ongena te peilen. In de bistro ook zo’n 200 sympathiserende ondernemers, op de parking vooral auto’s waar glazenwassers nooit mee rijden. Nog voor het hoofdgerecht is duidelijk dat Paul “ik heb geen zittend gat” Van Tigchelt de liberale hoop verpersoonlijkt: als een popster van tafel naar tafel, van schouderklopje tot selfie. “Hij heeft het”, gonst het bij partijleden. “Erger dan Herman De Croo”, lacht een ancien, verwijzend naar de oud-kampioen handjes schudden. Met deze Van Tigchelt kán je niet onder de kiesdrempel blijven, is de teneur. “Op korte tijd heeft Paul véél sympathie vergaard”, zegt een insider. “Niet evident omdat er na zijn aanstelling als minister eigenlijk een kopstuk te veel was.” En Tom Ongena? “Een consensusfiguur die kan verzoenen. Maar of hij nu de man is die mensen aanspreekt zoals Van Tigchelt?”
Op zaterdag halen de liberalen hun verkiezingsaffiches op. Op één bord prijken de publieksspeler en de hulpcoach naast elkaar. Ze spelen op andere velden, maar hebben hetzelfde doel: voldoende supporters vinden, om hun ploeg morgen nog in de parlementen te doen werken.
|