In de strijd tegen de tomeloze inflatie heeft de Amerikaanse Centrale Bank woensdag de rente met maar liefst 0,75 procent verhoogd. Dat is drie keer zoveel dan wat de Europese collega’s vorige week beslisten. Waarom treedt de FED doortastender op dan de ECB? En moet Europa straks de VS volgen?
LEES OOK. Amerikaanse centrale bank haalt zwaar geschut boven: grootste renteverhoging sinds 1994
Wat heeft de FED beslist?
De Amerikaanse Centrale Bank is al veel vroeger begonnen met renteverhogingen. Woensdag ging het om een verhoging van 0,75 procent, de grootste sprong sinds 1994. Maar het is ondertussen al de derde verhoging sinds maart. De teller staat ondertussen al op 1,75 procent en er komen nog verhogingen.
Terwijl de FED het verwijt krijgt te laat en te slap op te treden, is het verschil met het monetair beleid in Europa nu al heel groot. De ECB besliste vorige week om de korte termijnrente pas eind juli met 0,25 procent te verhogen. En zelfs dan blijft die rente negatief, ook al komen er in het najaar nog wel rentestijgingen. Ter herinnering: die verhogingen komen er om geld duurder te maken en de economie en de inflatie af te koelen.
LEES OOK. Nationale Bank ziet het afromen van woekerwinsten in energiesector wel zitten
Vanwaar het verschil in aanpak?
Hoewel zowel de VS als Europa met een hoge inflatie kampen, is de situatie toch sterk verschillend. Aan de andere kant van de Atlantische Oceaan is de economie echt oververhit en bestaat het risico dat er een spiraal ontstaat van hogere prijzen en hogere lonen die dan weer voor hogere prijzen zorgen. “Om die spiraal te vermijden, moét de FED hard ingrijpen”, legt Koen De Leus, hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis uit.
In Europa is de inflatie meer het gevolg van de hoge energie- en grondstofprijzen die de oorlog in Oekraïne heeft veroorzaakt. Dat zijn meer volatiele oorzaken waarvan wordt verwacht dat ze na verloop van tijd wel normaliseren. Lees: in de VS moeten ze wel harder ingrijpen dan in Europa om de economie en de inflatie af te koelen. Bovendien is de economie hier al flink vertraagd. Vorige week liet onze Nationale Bank nog weten dat de groei in het tweede kwartaal zelfs is stilgevallen. Het risico op een recessie loert al om de hoek.
Zal Europa de forsere aanpak van de VS niet moeten volgen?
De Amerikaanse renteverhogingen zorgen voor een sterkere dollar. Volgens Koen De Leus is de Amerikaanse munt sinds midden vorig jaar tegenover de euro een flink stuk sterker geworden. Was 1 euro vorig jaar nog 1,24 dollar waard, dan is dat nu maar 1,03 dollar meer, een serieus verschil. En dat maakt het voor Europa duurder om Amerikaanse producten in te voeren en doet de olieprijs - uitgedrukt in dollar - hier nog meer stijgen. “Het is één van de redenen waarom de ECB de rente ook heeft verhoogd. En er komen nog verhogingen”.
Alvast volgens Deutsche Bank zal de ECB niet anders kunnen dan de FED achterna te gaan. De Duitse grootbank voorspelt dat de Europese Centrale Bank dit jaar nog drie keer fors de tarieven gaat optrekken, telkens met 0,50 procent, waardoor de rente in de eurozone eind dit jaar op 1,25 procent zal staan, een serieus verschil met de -0,25 procent van nu.
LEES OOK. Komt er een recessie? En hoe erg is dat?
Ondertussen worstelt Europa wel met de snel stijgende renteverschillen tussen de financieel sterke en financieel zwakke landen. Het verschil in langetermijnrente tussen Duitsland en Italië is op korte tijd al opgelopen tot meer dan 2 procent, waardoor toestanden zoals tijdens de financiële crisis van 2011 weer opdoemen, met een zwakke euro en het risico dat landen met hoge schulden omvallen tot gevolg. De ECB kwam daarom woensdag in een spoedvergadering samen. Wat ze gaat doen, is nog niet duidelijk, maar alleen al de intentie iets te doen, kalmeerde de markten. Dat de centrale bankiers de economieën toch weer zouden ondersteunen - terwijl ze dat in het belang van de strijd van de inflatie beter niet zouden doen - doet sommige experten twijfelen aan de efficiëntie van de ECB-strategie. Maar volgens Deutsche Bank zal net dat de ECB aanzetten de komende maanden hard op het gaspedaal te duwen.
|