De wereld wordt momenteel geconfronteerd met “een nucleaire dreiging die het sinds het hoogtepunt van de Koude Oorlog niet meer gekend heeft”. Dat heeft António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, maandagavond gezegd. “De mensheid is maar één misverstand verwijderd van totale vernietiging.”
De oorlog in Oekraïne, de spanningen op het Koreaanse schiereiland en in het Midden-Oosten… In meerdere regio’s zijn er momenteel crisissen met nucleaire ondertoon, zo verklaarde Guterres voor de start van een herzieningsconferentie van het Non-Proliferatieverdrag (NPV), een internationaal verdrag dat in 1970 in werking trad om de verspreiding van kernwapens te voorkomen.
“Vandaag is de mensheid slechts één misverstand, één misrekening verwijderd van totale vernietiging”, waarschuwde de VN-baas. “We hebben tot nu toe buitengewoon veel geluk gehad; Maar geluk is geen strategie. Het is ook geen schild tegen geopolitieke spanningen die uitmonden in een nucleair conflict.”
In zijn toespraak riep Guterres alle naties op “om de mensheid op een nieuw pad te zetten, naar een wereld zonder kernwapens”. “Deze herzieningsconferentie (de tiende al, nvdr.) is een kans om het Non-Proliferatieverdrag te versterken”, zo luidde het vanuit het VN-hoofdkwartier in New York. “En om het geschikt te maken voor de zorgwekkende wereld om ons heen. Het bannen van kernwapens is de enige garantie dat ze nooit gebruikt zullen worden.”
Verspreid over de hele wereld zijn er nu zo’n 13.000 kernwapens, aldus Guterres nog. “En dat in een tijd waarin de dreigingen toenemen en de vangrails om escalaties te voorkomen verzwakken.”
In januari van dit jaar hadden de vijf permanente leden van de VN-Veiligheidsraad (VS, China, Rusland, Groot-Brittannië en Frankrijk) nog beloofd om de verdere verspreiding van kernwapens tegen te gaan. Maandag hebben de VS, Groot-Brittannië en Frankrijk dat engagement opnieuw bevestigd in een gezamenlijke verklaring. “Een kernoorlog kan niet worden gewonnen en mag nooit worden uitgevochten”, zo luidde het.
Rusland
De drie landen richten zich in hun verklaring ook tot Rusland, dat kort na de invasie in Oekraïne eind februari aankondigde dat het zijn nucleaire strijdkrachten “in staat van paraatheid” had gebracht. “Na de niet-uitgelokte en onwettige aanvalsoorlog tegen Oekraïne, roepen we Rusland op om zijn onverantwoordelijke en gevaarlijke nucleaire retoriek en gedrag te staken.”
De Russische president Vladimir Poetin benadrukte dat zijn land trouw bleef aan de “letter en geest” van het verdrag en dat er volgens het Kremlin “geen winnaars” konden zijn in een nucleaire oorlog.
Ook Noord-Korea en Iran werden geviseerd. “Noord-Korea blijft zijn onwettige nucleaire programma maar uitbreiden”, zo hekelde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken. “En ook Iran blijft op een pad van nucleaire escalatie. We komen dus samen op een kritiek moment.”
|